Nếu bạn kìm nén đam mê của mình, bạn sẽ trở thành lạnh nhạt. Đó là cách toàn thể nhân loại đã trở nên lạnh nhạt - đam mê đã bị kìm nén trong mọi người. Từ chính thời niên thiếu đam mê của bạn đã bị làm què quặt và kìm nén. Bất kì khi nào bạn bắt đầu trở nên nồng nhiệt, đều có ai đó - mẹ bạn, bố bạn, thầy giáo của bạn, cảnh sát - đều có ai đó lập tức trở nên nghi ngờ bạn. Đam mê của bạn bị kiềm chế lại, bị kìm nén: "Đừng làm điều đó!" Lập tức bạn co lại bên trong bản thân mình. Và dần dần bạn học rằng để tồn tại tốt hơn cả là nghe theo những người xung quanh bạn. Điều đó an toàn hơn.Cho nên phải làm gì? Đứa trẻ được giả thiết phải làm gì khi nó cảm thấy sôi nổi, khi nó cảm thấy tràn đầy năng lượng và nó muốn chạy nhảy và múa và bố nó thì đọc báo? Cái đó là rác rưởi, nhưng ông ấy đang đọc báo và ông ấy là người rất quan trọng, ông ấy là ông chủ gia đình. Phải làm gì? Đứa trẻ đang làm cái gì đó thực sự lớn lao - trong nó là Thượng đế đang sẵn sàng nhảy múa - nhưng người bố lại đọc báo cho nên nó phải im lặng. Nó không thể nhảy múa, nó không thể chạy, nó không thể la hét. Nó sẽ kìm nén năng lượng của mình; nó sẽ cố gắng để bình thản, bình tĩnh, có kiểm soát. Kiểm soát đã trở thành giá trị tối cao thế, và nó chẳng có giá trị chút nào.
Người bị kiểm soát là người đã chết. Người bị kiểm soát không nhất thiết là người có kỉ luật; kỉ luật là hoàn toàn khác. Kỉ luật bắt nguồn từ nhận biết; kiểm soát tới từ sợ hãi. Những người quanh bạn đều mạnh hơn bạn, họ có thể trừng phạt bạn, họ có thể phá huỷ bạn. Họ có tất cả mọi sức mạnh để kiểm soát, để làm biến chất, để kìm nén. Và đứa trẻ phải trở nên có tính ngoại giao. Khi năng lượng dục dâng lên, đứa trẻ bị lâm vào khó khăn. Xã hội chống lại điều đó; xã hội nói nó phải được chuyển kênh - và nó đang tuôn chảy khắp đứa trẻ - nó phải bị cắt đi.
Trong trường học chúng ta đang làm gì? Thực tế, các trường học không nhiều công cụ truyền đạt tri thức như công cụ kiểm soát. Trong sáu, bảy giờ một ngày đứa trẻ ngồi đó. Đây là kiềm chế nhảy múa của nó, kiềm chế ca hát của nó, kiềm chế niềm vui của nó; đây là kiểm soát nó. Ngồi trong sáu, bảy giờ mỗi ngày trong bầu không khí gần như nhà tù, dần dần năng lượng bị suy giảm đi. Đứa trẻ trở nên bị kìm nén, bị đông cứng. Bây giờ không có luồng chảy, năng lượng không tới, nó sống ở mức tối thiểu - đó là điều chúng ta gọi là kiểm soát. Nó không bao giờ đi tới cực đại.
Các nhà tâm lí đã tìm kiếm và họ đã đi tới nhận ra một nhân tố lớn trong điều không may của con người - đó là, người bình thường sống chỉ mười phần trăm. Họ sống mười phần trăm, họ thở mười phần trăm, họ yêu mười phần trăm, họ tận hưởng mười phần trăm, - chín mươi phần trăm cuộc sống của họ đơn giản là không được phép. Đây là lãng phí vô cùng! Người ta nên sống một trăm phần trăm khả năng, chỉ thế thì việc nở hoa mới là có thể.
Nếu bằng cách nào đó bạn đã có ý tưởng sai và bạn kìm nén bản thân mình, thế thì bạn trở thành rất bị kiểm soát - nhưng thế thì bạn sẽ lạnh nhạt. Thế thì bạn sẽ trở thành ngày một dửng dưng hơn, không tách rời. Dửng dưng, không chăm nom, không yêu thương - bạn sẽ gần như tự tử. Bạn sẽ sống ở mức tối thiểu. Bạn có thể được gọi là sống tàm tạm. Bạn sẽ không bùng cháy từ cả hai đầu, ngọn lửa của bạn sẽ rất lờ mờ. Nhiều khói sẽ có đó nhưng gần như không có ánh sáng.
Người bị kiểm soát bao giờ cũng thần kinh bởi vì sâu bên dưới rối loạn vẫn còn ẩn kín. Nếu bạn không bị kiểm soát, tuôn chảy, sống động, thế thì bạn không thần kinh. Không có vấn đề thần kinh - bất kì cái gì xảy ra, cứ xảy ra. Bạn không có trông đợi gì vào tương lai, bạn không thực hiện. Thế thì tại sao bạn lại thần kinh?
