Đã có bao giờ bạn tự hỏi “Bạn đang sống vì điều gì?” và thành thật trả lời câu hỏi đó. Hẳn là không có nhiều người làm việc làm dường như ngớ ngẩn nhưng thật sự cần thiết đó. Bởi lẽ việc làm thiết thực đó sẽ giúp bạn định hướng được con đường bạn đi xuyên suốt cuộc đời.
Đã từ lâu nhân loại đã hình thành ý thức hệ định hướng dựa trên thói quen hay nói khác đi là dựa vào truyền thống. Con người sinh ra, lớn lên, lập gia đình. Việc di truyền nòi giống dòng tộc nhằm duy trì hương khói ông bà tổ tiên.
Do vậy con người khi lớn lên sẽ tự ý thức ổn định công việc và xây dựng gia đình nhưng lại không tích lũy được lượng kiến thức, trạng thái tâm lý tinh thần cần thiết cho việc tạo dựng một gia đình cân bằng hài hòa, hạnh phúc. Vì lẽ lấy việc ổn định gia đình, công việc làm định mức và do không thật xác định được “Thế nào là hạnh phúc?”, con người đã không thực sự xác định được mục đích sống của tự thân một cách rõ ràng. Yếu tố nội tâm con người vì thế đã không được hàm dưỡng đúng mực.
Chủ nghĩa thực dụng ra đời và sự thiếu sự cân bằng nội tâm con người ngày nay đã sống lối sống đam mê hưởng thụ. Sự nổi loạn nội tại không định hướng dẫn đến sự tha hóa nhân cách, giá trị con người.
Bởi do không xác định mục đích sống con người đã lao vào những tệ nạn xã hội - mại dâm, ma tuý, bia rượu, cờ bạc, trộm cướp,… nhằm giải tỏa sự rối loạn nội tâm, phóng thích những ham muốn, đam mê về vật chất, thể xác và tinh thần. Vì mải mê với việc giành phần hơn về mình và sự đánh mất giá trị tự thân những con người đắm chìm trong tệ nạn xã hội nên không còn sáng suốt nhận ra “Để thọ hưởng những đam mê, sự phấn khích, niềm vui cuồng loạn,… họ đã lấy đi tài sản, nước mắt, sự hạnh phúc, ấm êm của người khác - Có thể họ lấy đi mọi thứ của người thua cuộc hoặc là của chính gia đình, người thân và cả bản thân”. Do không hiểu biết đúng mực con người đã lấy tiền bạc, tài sản, sự hạnh phúc,… và đổi về sự mất mát, đau khổ, nước mắt của con người, người thân, đổ vỡ gia đình,… để hưởng thụ những phút giây vui thú ngắn ngủi, giả tạm. Mọi việc chỉ khởi nguồn từ những trò chơi tiêu khiển khuây khỏa, giết thời gian nhàn rỗi. Sau cùng là sự túng quẩn, ly tán, đổ vỡ hạnh phúc gia đình. Điều đáng tiếc là xã hội con người đang rơi ngày càng sâu vào vũng lầy tăm tối mà không có được sự cảnh tỉnh từ các chuyên gia, các nhà tư tưởng định hướng xã hội.
Hiển nhiên là không có giải pháp khả thi nào được đưa ra, nhân loại sẽ đi về đâu?
Sự nổi loạn nội tại trong mỗi con người đang tiến lên mức cuồng loạn. Giá trị sống, nhân cách đảo lộn trong cuộc mưu sinh của mỗi cá nhân kéo theo sự mong manh, dễ đổ vỡ ở mỗi gia đình. Các nhà tư tưởng, chuyên gia tư vấn tâm lý hôn nhân và gia đình,… trói trong nỗi lo “Cơm áo gạo tiền”, địa vị, danh vọng, tiền bạc,… đã không nhận biết sáng rõ, không đưa ra những định hướng cụ thể cho việc phát triển một gia đình hài hòa, hạnh phúc.
Việc tăng dân số vượt mức đã buộc nhân loại đưa ra định mức “Mỗi gia đình chỉ được sinh từ 1 đến 2 con”. Việc kế hoạch hóa gia đình dựa trên hiện tượng của sự việc - việc gia tăng dân số mà không dựa vào bản chất của sự việc - ý thức, nhận thức, tư duy và sự hiểu biết ở con người đã hình thành một lỗ hổng sâu rộng ở gia đình trong xã hội.
Nhằm tiện cho việc trình bày tôi sẽ đưa ra một giả định cụ thể. Hiện tại, luật hôn nhân gia đình cho phép người nữ được kết hôn ở tuổi 18, người nam tuổi 20. Điều này đồng nghĩa với việc 25 năm sau hai người con đã trưởng thành. Cứ cho rằng gia đình này đã nuôi dạy con tốt, ở độ tuổi trên dưới 45 đầy sung mãn, trách nhiệm đối với con cái và gia tộc đã hoàn mãn. Nhất là khi gia đình không gắn kết bằng tình thương yêu và sự hiểu biết mà chính bằng trách nhiệm truyền thống thì sự nổi loạn nội tại của cả vợ lẫn chồng sẽ xé nát mái gia đình nhằm tìm kiếm cái mới lạ ở một con người khác - một gia đình tan vỡ, tạo ra hai hay nhiều gia đình khác mong manh hơn. Chủ nghĩa thực dụng là sống trong ham muốn, đam mê và hưởng thụ.
Điều tôi vừa trình bày phải chăng là một câu chuyện viễn vông, không thực tế?
Không chỉ vậy, tác nhân góp phần làm cho gia đình mong manh, dễ ly tán mang tên là “Phong trào bình đẳng cho nữ giới - Nam nữ bình quyền”. Việc giao thoa hai nền văn hóa Đông Tây đã du nhập hòa trộn các tư tưởng, các truyền thống văn hóa vào lẫn nhau. Đôi khi con người ngộ nhận, lầm lẫn không đủ sáng suốt nhận ra “Thế nào là đúng, là hợp lý”.
Người phụ nữ phương Đông có thật sự phải cần vùng lên mạnh mẽ để giành lấy quyền bình đẳng? Phải chăng người phụ nữ phương Đông đang bị chèn ép sống trong cảnh khốn cùng?
Có lẽ đã lâu lắm rồi, người phương Đông nhận biết rõ thật “Phía sau người đàn ông thành đạt luôn có bóng dáng của một người đàn bà”. Điều này không có nghĩa là vai trò người phụ nữ thấp kém hơn người đàn ông mà là phải có hậu phương vững chắc thì mới có được sự thắng lợi từ tiền tuyến. Thật ra đã có sự dung hòa cân đối vai trò của người phụ nữ và người đàn ông trong xã hội phương Đông. Vấn đề bạo lực gia đình vẫn có tồn tại nhưng đó chỉ là hiện tượng chứ không là bản chất ở nét văn hóa của gia đình phương Đông. Thực tế là vấn đề bạo lực gia đình vẫn tồn tại trong xã hội phương Tây với triết lý “Nam nữ bình quyền” - được cho là văn minh, tiến bộ. Thậm chí mức độ bạo lực gia đình ở phương Tây cao hơn hẳn ở phương Đông. Vì thế mà “Phong trào đòi quyền bình đẳng cho người nữ” mới ra đời ở phương Tây. Do không có sự hiểu biết sáng rõ các nhà tư tưởng, nhà văn hóa phương Đông đã ra sức tuyên truyền cho phong trào bình đẳng nam nữ. Việc làm thiếu sáng suốt này đã phá vỡ sự cân bằng vốn có ở các gia đình phương Đông, làm gia tăng bạo lực gia đình, tăng tỉ lệ ly hôn ở xã hội phương Đông. Do không đứng ở góc nhìn tổng thể, khách quan việc sửa sai dựa vào hiện tượng sự việc mà không dựa vào bản chất vấn đề thì con người càng sửa sẽ càng thêm sai.
Do sự vùng lên mà thiếu sự hiểu biết sáng rõ, người phụ nữ phương Đông đã không tiên liệu được “Điều gì sẽ xảy ra?”. Kết quả của việc vùng lên mạnh mẽ của người phụ nữ phương Đông là hôn nhân tan vỡ, con cái vắng cha, thiếu mẹ, thiếu tình thương yêu, xã hội rơi vào hỗn loạn. Lối sống hưởng thụ “Ông ăn chả, bà ăn nem” đã làm biến đổi gia đình. Lẽ ra gia đình là một mái ấm hạnh phúc, yên vui lại trở thành “Nấm mồ” chôn vùi tình yêu thương con người, là nơi chứa đựng đau khổ, tư thù và nước mắt.
Những đứa trẻ lớn lên thiếu tình thương yêu. Việc sớm dấn thân vào đời và dễ dàng tiếp cận tệ nạn xã hội, phim ảnh dung tục, ngoài luồng. Những “Gia đình trẻ con” được xây dựng tạm bợ ra đời. Điều gì đảm bảo cho “Gia đình trẻ con” bền vững?
Những năm gần đây, tỷ lệ ly hôn không ngừng tăng nhanh và độ tuổi ly hôn giảm dần qua từng năm chứng thực cho hôn nhân gia đình không thật sự ấm êm, hạnh phúc. Nhận biết được sự thật đó, một thành phần không ít giới trẻ hiện nay đã có xu hướng không thiết tha đến việc lập gia đình. Họ hoài nghi giá trị của mái ấm hạnh phúc, nghi ngại khả năng tìm được nửa còn lại hòa hợp, sợ nạn bạo lực gia đình, e dè tệ nạn ma túy, cờ bạc, rượu, người thứ ba,… Và hiện tượng sống thử, giới trẻ có xu hướng tạo ra những đứa trẻ mà không trói buộc vào việc kết hôn cũng như xây dựng một mái gia đình. Xu hướng này đã hình thành và lan tỏa trong xã hội loài người. Đây cũng kết quả của việc du nhập, giao thoa giữa các nền văn hóa.
Phải chăng mô hình “Gia đình kiểu mới” sẽ thống trị xã hội trong tương lai không xa? Việc gắn kết giữa người với người, giữa các thế hệ lấy gì làm nền tảng?
Tại sao độ tuổi ly hôn ở gia đình giảm dần?
Khi con người sống dựa trên cơ sở nhân cách đạo đức, tình yêu thương. Ở thời điểm cuộc sống còn nhiều khó khăn, gia đình đông con thì việc nuôi dạy, việc mưu sinh đã chiếm hết thời gian cũng như tâm trí của con người. Tình thương và trách nhiệm nuôi dạy con đã gắn kết gia đình. Cho đến khi con cái trưởng thành, cuộc sống ổn định, đầy đủ. Lúc bấy giờ, người cha mẹ đã có độ tuổi 55 - 60, việc nổi loạn nội tại và những mâu thuẫn vốn có từ trước không ngừng nảy sinh. Người cha, người mẹ dần thoát ra những ràng buộc nuôi dạy con đã thể hiện cái tôi lấn át người còn lại. Nếu những mâu thuẫn mới phát sinh không được dung hòa sẽ dẫn đến việc đổ vỡ gia đình.
Thực trạng gia đình hiện nay chỉ chăm lo một đến hai người con thì trách nhiệm nuôi dạy con có phần nhẹ nhàng hơn. Nhất là khi con người sống hưởng thụ, xem nhẹ tình thương yêu, cả trách nhiệm thì việc độ tuổi ly hôn giảm dần và tỷ lệ ly hôn tăng nhanh là điều không khó để lý giải.
Hôn nhân gia đình là nơi gắn kết những người biết sống yêu thương lẫn nhau, là duyên nợ nhiều đời. Bạn hãy trân trọng giữ gìn hạnh phúc gia đình vì đó là hạnh phúc của bạn và những người thân yêu.
“Mắt con trai, tai con gái” là câu nói thật sự có giá trị của người xưa. Trên thực tế trí thông minh, sự hiểu biết của người nam và người nữ là không có sự chênh lệch.
Vậy tại sao bạn dễ dàng nhận thấy người nam lại xử lý điều hành mọi việc có phần tốt, nhanh gọn và hiệu quả hơn người nữ? Điều gì đã tạo ra sự khác biệt đó?
Đó là vấn đề tầm nhìn, góc nhìn. Người nam thường nhìn nhận, đánh giá mọi vấn đề ở góc nhìn tổng thể, khách quan nên sáng rõ. Người nữ có tính phân biệt cao, đánh giá sự việc ở mức độ tỉ mỉ, gần sát nên thiếu sự sáng rõ, tổng thể. Chỉ đạt độ tinh tế cao ở từng bộ phận, từng khía cạnh. Vì vậy việc làm của người nữ có sự dính mắc, có tính sở hữu cao và đôi khi đánh mất sự khách quan. Mọi vấn đề đều đã được tích lũy từ lâu xa, trở thành thói quen, truyền thống và trở thành đặc trưng riêng cho mỗi giới. Khởi nguồn của sự khác biệt là do bởi người nữ dính mắc, trói buộc vào tình yêu mẫu tử thiêng liêng dần dần nuôi lớn tính ích kỷ, tính chiếm hữu, tính phân biệt so sánh.
“Mắt con trai” vốn đã có sự khiếm khuyết. Người nam chỉ mải nhìn đôi khi quên mất việc lắng nghe. Vì không chú ý lắng nghe người nam đã không thật sự thấu hiểu. Không hiểu nỗi lòng của người bạn đời, người thân về những vất vả của việc làm mẹ, nuôi con và quán xuyến việc gia đình. Thiếu sự cảm thông, quan tâm đến người bạn đời là đầu mối của việc “Đánh mất” hạnh phúc gia đình.
“Tai con gái” vẫn có điều không ổn. Người nữ mải lắng nghe nên quên mất việc nhìn. Không nhìn thấy được những khó khăn của người nam trong cuộc mưu sinh, người nam lại rất ít khi nói về công việc. Người nam sợ người bạn đời lo lắng, muốn thể hiện sự bản lĩnh, điểm tựa vững chắc của gia đình. Sự không thông hiểu giữa hai người bạn đời dẫn đến sự sai khác về lối sống, quan điểm,... tạo ra việc “Cơm không lành, canh không ngọt”. Nếu những bất ổn không được dung hòa, “Đất không chịu trời, trời không chịu đất” kết hợp với lối sống thực dụng thì ly hôn là giải pháp thường thấy được con người chọn lựa. Đúng thật là không hiểu biết thì không thể thương yêu.
Mọi giải pháp sửa sai dựa trên góc nhìn, tư duy hạn hẹp, lệch lạc,… nhằm làm thay đổi hiện tượng sự việc đều sẽ không thể tạo ra những kết quả tốt cho những vấn đề gây ra sự rối ren cho xã hội hiện nay.
Hãy giải quyết mọi việc dựa vào bản chất và góc nhìn tổng thể, khách quan, có sự hiểu biết sáng rõ. Bản chất của vấn đề là ở nội tại của mỗi người. Thế nên giải pháp cho mọi vấn đề là dùng sự hiểu biết sáng rõ, đúng thật nhằm giúp con người thay đổi nhận thức, ý thức, tư duy, giá trị của tự thân.
Mỗi người hãy tự đổi thay để cho cuộc sống tốt đẹp, hạnh phúc, tươi vui hơn. Tại sao cứ phải chờ đợi sự thay đổi ở người khác, nơi khác mà không bắt đầu việc “Làm mới” ngay nội tại của bản thân. Hãy đổi mới ý thức, nhận thức, tư duy và giải phóng phép màu kỳ diệu mà mỗi người đang cất giữ. Nền văn minh mới khởi nguồn từ nụ cười vào mỗi sớm mai.
