Này con, sau khi đã hiểu đạo đức giải thoát con hãy nhìn xem tất cả những sự việc trên thế gian này không có việc gì quan trọng đối với con. Nó đến với con rồi nó đi rất tự nhiên, chỉ có tâm con mới quan trọng mà thôi.
Bởi thế, chỉ cần giải quyết ở tâm con thì mọi việc được an vui, được ổn định. Còn giải quyết mọi sự việc, thì sự việc này xong thì sẽ có sự việc khác đến. Cho nên, càng giải quyết sự việc thì tâm càng đau khổ. Do đó, đời người chỉ vì giải quyết sự việc nên cuộc đời đầy đau khổ và càng đau khổ hơn.
Các pháp trùng trùng duyên khởi không ai chấm dứt được nó, đó là quy luật tuần hoàn của vũ trụ - là luật nhân quả tái sanh luân hồi của vạn vật. Muốn các pháp không còn duyên khởi, ngũ lục tuần hoàn, vũ trụ không còn xoay quanh và luật nhân quả tái sanh luân hồi chấm dứt thì con phải giải quyết tâm con.
Bởi vậy, Đạo Đức Giải Thoát là đạo đức giải quyết tâm con người. Nó không phải giải quyết mọi sự việc vì nó biết mọi sự việc là duyên khởi trùng trùng. Giải quyết sự việc ví như “con dã tràng xe cát”. Bởi giải quyết tâm mà mọi sự việc đều được an bài và yên ổn.
Tại sao vậy?
Tại vì tâm là chủ của các pháp. Tâm an thì pháp an. Tâm thanh tịnh thì pháp thanh tịnh. Tâm không sân thì pháp không sân. Do đó, giải quyết tâm là giải quyết đầu mối của các pháp.
Bởi vậy, người học Đạo Đức Giải Thoát phải rõ mọi sự việc, mọi hoàn cảnh là nhánh lá của một cái cây - còn tâm chính là gốc cây. Cũng như mọi sự việc và mọi hoàn cảnh là quả mà chính tâm là nhân. Nếu giải quyết tâm là giải quyết nhân, giải quyết nhân thì quả không có.
Cho nên, giải quyết tâm con người được an ổn mà mọi việc không sanh nữa.
Này con, con cần ghi nhớ chỗ này rất quan trọng cho con người: Có tùy thuận tâm mọi người thì mới có bằng lòng mọi sự việc, mọi hoàn cảnh. Tâm có bằng lòng là tâm không còn chướng ngại. Tâm không còn chướng ngại là tâm buông xả. Tâm buông xả là tâm thanh tịnh. Tâm thanh tịnh là tâm thiền định. Tâm thiền định là tâm lắng trong. Tâm lắng trong là tâm hết ô nhiễm. Tâm hết ô nhiễm là tâm đoạn dục. Tâm đoạn dục là tâm trí tuệ. Tâm trí tuệ là tâm giải thoát.
Trưởng lão Thích Thông Lạc
