"...Vậy Đạo Đức Giải Thoát là gì?
Đạo Đức Giải Thoát là những tiêu chuẩn, nguyên tắc được mọi người thừa nhận có ích lợi cho mình, cho người. Nghĩa là, giải thoát những sự buồn phiền đau khổ, sân hận, thù oán, tỵ hiềm, ganh ghét trong tâm của mình và của mọi người khác. Khiến cho mình và mọi người được an vui hạnh phúc. Hay nói một cách khác là quy định hành vi quan hệ của con người đối với nhau và đối với xã hội được an vui hạnh phúc của đôi bên.
Nhưng trước khi học về Đạo Đức Giải Thoát thì con phải tập luyện sức TĨNH GIÁC. Nhờ có đủ sức tĩnh giác thì con mới sáng suốt, mới thấy đúng mọi sự việc và mọi hoàn cảnh. Nhờ đó, con mới đủ sức tức khắc khắc phục con trong chánh niệm, để chuyển hóa sự việc và hoàn cảnh, đem đến sự an ổn và yên vui hạnh phúc."
...
"Đạo Đức Giải Thoát chia con người ra làm bốn hạng người:
1/ Hạng người tự làm khổ mình.
2/ Hạng người làm khổ người.
3/ Hạng người làm khổ mình và làm khổ người.
4/ Hạng người không làm khổ mình và không làm khổ người.
Đạo Đức Giải Thoát không chấp nhận 3 hạng người trên, chỉ chấp nhận hạng người thứ tư.
Những chuyện không đâu ở bên ngoài tự mình đem vào nhà làm khổ mình. Những chuyện ngoài đường, ngoài phố, chuyện tào lao, chuyện khen chê người này người kia rồi gia đình mình sanh ra bất an. Chẳng hạn như chuyện cô N, chuyện bên ngoài mà gia đình ba mẹ con khổ. Tại sao? Chúng ta không sáng suốt để gánh vác việc người mà làm khổ mình, bất an cho gia đình mình.
Chúng ta nghĩ rằng, LÀM MỘT VIỆC THIỆN TỨC LÀ PHẢI ĐƯỢC THỌ HƯỞNG SỰ AN VUI, HẠNH PHÚC. CỚ LÀM SAO LÀM MỘT VIỆC THIỆN MÀ LẠI LÀM KHỔ MÌNH, KHỔ GIA ĐÌNH MÌNH. Điều này chúng ta muốn biết rõ cần phải tu pháp TĨNH GIÁC để có đủ sức nhận định chân chính, suy tư chân chính mới bắt đầu làm việc thiện mà không thọ khổ.
Như ở trên Thầy đã dạy, Đạo Đức Giải Thoát tức là Đạo Đức Nhân Quả. Nếu chúng ta CHƯA CÓ ĐỦ CHÁNH KIẾN VÀ CHÁNH TƯ DUY MÀ LÀM VIỆC THIỆN E RẰNG LÀM VIỆC ÁC. Như người trị bệnh không đúng thầy thuốc thì tiền mất tật mang.
Vậy nhận định chân chính và suy tư chân chính như thế nào?
Nhận định chân chính tức là Chánh Kiến. Chánh kiến là thấy đúng một sự việc trong nhân quả. Thấy đúng một sự việc trong nhân quả rồi tùy thuận sự việc ấy để tâm không bị chướng ngại. Tâm không bị chướng ngại là tâm buông xả. Tâm buông xả là tâm thanh tịnh. Tâm thanh tịnh là tâm không còn ham muốn, hơn thua, ganh tỵ, nghi ngờ, sân hận, đau khổ. Tâm thanh tịnh là tâm hạnh phúc, tâm an lạc.
Bởi có chánh kiến thì mới có tùy thuận; có tùy thuận mới có buông xả; có buông xả mới không phiền não, đau khổ, chướng ngại. Không phiền não, đau khổ chướng ngại thì mới có tâm tâm thanh tịnh; tâm thanh tịnh là tâm giải thoát; tâm giải thoát là tâm có Đạo Đức Giải Thoát; tâm có Đạo Đức Giải Thoát mới có hạnh phúc, an vui.
Này con, bây giờ con nên để ý hành vi thân, khẩu và ý của con đã làm khổ con.
Ví dụ: Ba hay mẹ con thấy con làm sai một điều gì hay bê tha, ham chơi, bỏ học hoặc thấy con bị chúng bạn lường gạt hoặc ý tứ con sơ sót, thiếu cẩn thận rồi dùng lời dạy bảo con thì con đâm ra buồn khổ - đó là CON TỰ LÀM KHỔ CON. Tại sao? Tại vì con không thấy lỗi nhỏ của mình. Nếu con có sức TĨNH GIÁC và có ý tứ mọi sự việc tức là con có chánh kiến, con sẽ thấy các lỗi nhỏ của con. Khi thấy được lỗi của mình, tự nhiên con không còn khổ nữa.
Như Thầy đã dạy, TRƯỚC KHI THÀNH NHỮNG BẬC THÁNH NHÂN CÁC NGÀI ĐỀU CÓ LỖI LẦM, NHƯNG CÁC NGÀI BIẾT KHẮC PHỤC VÀ BIẾT SỬA MÌNH ĂN NĂN TỪ BỎ, chỉ có như vậy mà các Ngài đã trở thành Thánh Nhân."
...
"Mọi sự việc trên đời đều là vô thường, nay còn mai mất. Tại sao ta còn chấp những gì? Ham mê những gì - mà phải để tâm hồn ta đau khổ như thế này? Chính thân ta, thân này - nay sống, mai chết ta chưa định đoạt được thời gian, cớ sao ta lại tiếc cái gì mà không chịu bỏ xuống để phải thọ khổ như thế này.
NHÌN TRONG THẾ GIAN NÀY, CÓ AI MÀ CÒN GIỮ ĐƯỢC GÌ DÙ LÀ CÁI THÂN NÀY?
Một giờ, một phút, một giây của ta bây giờ rất là quý báu. TẠI SAO LẠI BỎ PHÍ THỜI GIỜ QUÝ BÁU VÔ ÍCH NÀY ĐỂ TA TỰ LÀM KHỔ TA? Thử hỏi KHI CHẾT RỒI TA CÒN MANG THEO ĐƯỢC NHỮNG GÌ? Gọi là danh giá cao quý, giàu sang tột đỉnh trên cuộc đời này. HAY CHỈ CÒN MỘT ĐỐNG XƯƠNG THỊT HÔI THÚI NGOÀI ĐỒNG MẢ?
Này con, tất cả các pháp trên đời tức là mọi sự việc, mọi sự vật ngay cả thân và tâm của con đều là VÔ THƯỜNG. Đã là vô thường, thì có một vật gì, việc gì mà hằng còn. Cho nên, vừa sanh rồi lại diệt, diệt đó. Đã biết các pháp là sanh diệt, không thường còn, cớ sao ta lại vì sự việc gì, vật gì hoặc của cải tài sản, vật chất hoặc tài ba lỗi lạc, hoặc về sắc đẹp như Tây Thi Bao Tự, hoặc giàu sang phú quý như Thạch Sùng mà để làm ta sầu khổ.
Nếu như vậy chính ta đã bị các pháp làm khổ, ta suy tư thấu rõ các pháp là vô thường, là sanh diệt. Nên dù cho một việc xảy ra tày trời động đất ta cũng buông xuống được, bỏ xuống được để tâm hồn ta được an vui, thanh thản.
MỘT GIÂY, MỘT PHÚT ĐỂ TÂM HỒN THANH THẢN ĐÁNG GIÁ HƠN NGÀN VÀNG NHƯNG NGƯỜI ĐỜI NÀO AI BIẾT !?"
Trưởng lão Thích Thông Lạc
P/s: Trên đây là trích đoạn nhỏ trong bài giảng Đạo Đức Giải Thoát. Bài pháp được xuất bản dưới dạng bản in chuẩn pdf, dạng web html và pháp thoại gốc. Quý bạn đọc có thể đọc và tải về: TẠI ĐÂY
