Bạn đừng đi vận động và tìm kiếm
hòa bình trong thế giới hữu ngã hay trong thế giới sinh hoạt đầy ắp cả hữu
niệm. Vì sao? Vì hòa bình đích thực không bao giờ có mặt nơi những thế giới
sinh hoạt như thế đâu, để cho bạn vận động và kiếm tìm.
Nơi thế giới sinh hoạt bằng hữu
niệm và hữu ngã, thì danh từ hòa bình là danh từ sáo rỗng, người đứng ra vận
động hòa bình, cũng chính là kẻ đang cổ xúy cho chiến tranh, dưới một hình thức
này hay một hình thức khác của hữu niệm và hữu ngã.
Và những người đang sinh hoạt ở
trong thế giới hữu niệm và hữu ngã, mà chủ trương sống hòa bình, cũng có nghĩa
là họ đang chủ trương sống với chiến tranh, và có khi chính họ là tội phạm của
chiến tranh. Vì sao? Vì còn tính ngã và còn những suy nghĩ lệ thuộc tính ngã,
là còn chiến tranh. Ấy là chủ trương chiến tranh núp dưới nhãn hiệu chủ trương
hòa bình và chủ trương hòa bình núp dưới nhãn hiệu chủ trương chiến tranh đó
bạn ạ!
Người ta sống trong thế giới hữu
niệm và hữu ngã, chiến tranh là một hình thức khác của hòa bình và những khao
khát đối với hòa bình; và sống trong thế giới hòa bình là một hình thức ngầm
phát khởi chiến tranh và người ta đang chuẩn bị và khao khát tìm kiếm chiến
tranh. Vì sao? Vì tự thân của thế giới hữu niệm và hữu ngã là thế giới của kỳ
thị và phân biệt. Hễ nơi nào có kỳ thị và phân biệt là ở nơi đó có phân hai,
phân ba, phân bốn và phân ra từng mảnh vụn.
Kỳ thị là kỳ thị đối với những gì
mà họ cho không phải là họ và không phải là của họ; phân biệt là phân biệt cái
này là mình, cái này thuộc về mình; cái kia không phải là mình và không thuộc
về mình. Như vậy, gốc rễ của mọi cuộc chiến tranh, từ chiến tranh cấp quốc gia,
đến chiến tranh cấp vùng và chiến tranh toàn thể thế giới có phải sinh khởi từ
những ý niệm phân biệt đối xử và kỳ thị của con người ở trong cõi người ta mà
ra không bạn nhỉ?
Muốn có hòa bình để sống thì
trước hết ta phải buông bỏ hết thảy mọi ý niệm phân chia, để sống ở trong vô
niệm. Vô niệm là vô ngã. Vô ngã là hòa bình. Vô ngã, nên toàn thể vũ trụ lúc
nào và ở đâu cũng hoạt động trong sự hòa điệu tuyệt đối, toàn thể và đồng thời.
Nên, vô ngã là sự hòa điệu tuyệt đối của vũ trụ, vì vậy vũ trụ luôn luôn sống
trong hòa bình.
Bạn đừng nghĩ rằng, sống vô niệm
và vô ngã thì không có cái gì để làm lợi ích và hiến tặng cho cuộc đời. Nếu bạn
nghĩ như vậy, thì chính những ý nghĩ đó đưa bạn đi từ những sai lầm này đến
những sai lầm khác.
Ta hãy xem, mặt trời chiếu sáng
ban ngày, mặt trăng chiếu sáng ban đêm, nó có suy nghĩ rằng, nó làm lợi ích cho
đời gì đâu, mà nó làm lợi ích rất nhiều cho đời, cho mọi sự sống một cách hữu
hiệu, thiết thực và bình đẳng. Những bông hoa nở ra, nó có nghĩ rằng, nó nở ra
để làm đẹp cho đời đâu, nó nở ra là nở ra từ tự tính vô niệm và vô ngã nơi nó. Nhưng
ở nơi thế giới hữu niệm, hữu ngã, có ai bảo rằng hoa không đẹp, không thơm và
không có lợi ích đâu? Không những vậy, người ta còn cài hoa trên đầu, đặt hoa
vào những chỗ thiêng liêng và trang trọng nhất nữa chứ! Tại sao con người đã
dành cho hoa những vị trí xứng đáng và cao cả như vậy? Vì hoa sinh ra từ vô
niệm và biểu hiện đời sống bằng bản chất vô ngã nơi nó.
Bát Nhã Tâm Kinh: “Bấy giờ Bồ-tát
Quán Tự Tại thực hành Bát nhã sâu xa, soi thấy năm uẩn rỗng không, liền vượt
qua mọi khổ ách.”
Bạn khổ đau và khổ đau là thế giới
của bạn, cả hai đều xảy ra cho bạn, không phải là ngẫu nhiên hay tình cờ, mà
chúng xảy ra đồng thời và chính xác cho bạn. Xảy ra đồng thời cho bạn, vì bạn
là thế giới và cả toàn thể thế giới đang có mặt trong bạn. Điều ấy xảy ra chính
xác cho bạn, vì nó chính là tư duy và tác ý của bạn, mà không phải là tư duy
hay tác ý của người khác.
Bạn không thấy đó sao? Hai người
cùng ngủ chung một giường, mà mỗi người có một giấc mơ khác nhau và đều có
những cảm nhận khác nhau đối với những giấc mơ ấy. Tại sao có sự khác biệt này?
Ấy là do hữu niệm, hữu ngã của bạn đã tạo nên sự khác biệt ấy, chứ có nào ai
khác!
Do hữu niệm, bạn cho thân năm uẩn
này là tôi và là của tôi, vì vậy mà bạn nhảy mấy cũng không qua khỏi lưới khổ
đau. Do hữu niệm, nên mọi người trong mọi gia đình của bạn, ai cũng cho thân
năm uẩn này là họ và là của họ, nên mọi người trong gia đình của bạn, cùng nhau
nhảy cao mấy, cũng không ra khỏi lưới của khổ đau; và do hữu niệm mà cộng đồng
của thế giới con người cho rằng, thế giới này là của họ, thân năm uẩn trong thế
giới này là thân thể của họ, nên chiến tranh xảy ra cho họ liên hồi và tranh
chấp nhau liên tục, từ hải đảo đến rừng xanh, từ đồng bằng đến phố thị, họ đã
từng đánh giết nhau bằng miệng lưỡi, bằng gậy gộc, ngói gạch, giáo mác, cung
tên, súng đạn cho đến vũ khí nguyên tử, hạt nhân và họ đang gầm gừ nhau, dọa
nhau đối với những loại vũ khí tối tân này, và vì vậy mà thế giới con người, dù
văn minh đến mấy, tiện nghi đến mấy, họ vẫn cũng không thể vượt ra khỏi khổ đau
và họ cũng không thể nào vượt ra khỏi chiến tranh để sống trong hòa bình.
Khổ đau hay chiến tranh của thế
giới con người là do con người có tư duy hữu ngã. Với tư duy hữu ngã thì con
người mở mắt ra là chiến tranh và khổ đau, nhắm mắt lại là con người lại rơi
vào bẫy sập của tâm thức tính toán, lo lắng, sợ hãi và chuẩn bị cho đời sống
của chiến tranh và đối diện với khổ đau.
Hạnh phúc và hòa bình đích thực
nơi con người và xã hội chỉ hiện hữu khi nào chúng ta biết tư duy vô ngã và
cùng nhau biểu hiện những hành động ấy bất cứ ở đâu, lúc nào và đối với bất cứ
ai, trong sự tương tác hòa điệu tuyệt đối và đồng thời.
Bạn đã từng nghe nhạc, và bản
nhạc mà bạn cảm nhận là hay, chỉ khi nào bản nhạc ấy được phát ra từ sự hòa
điệu tuyệt đối và đồng thời giữa các nhạc công, nhạc sĩ, nhạc khí và nhạc âm,…
Chính sự hòa điệu tuyệt đối của âm nhạc mới phát ra cho ta những âm thanh kỳ
diệu. Âm thanh kỳ diệu của bản nhạc, chính là âm thanh được biểu hiện từ tự
tánh tư duy vô ngã đó bạn ạ!
Tư duy vô ngã là tư duy có khả
năng soi thấy sự hòa điệu tuyệt đối và rỗng lặng của năm uẩn hay của thế giới,
không có mọi hoạt khởi và vận hành của các tư niệm hữu ngã.
Tư duy vô ngã chính là tư duy vô
niệm. Vô niệm là giác tính rỗng lặng và tròn đầy vốn có nơi hết thảy chúng sinh.
Nên ta mở mắt trong vô niệm là ta mở mắt trong hạnh phúc và sống trong hòa bình
toàn thể. Ta nhắm mắt trong vô niệm là ta ở trong thế giới của an lạc và hòa
bình toàn thể ấy.
Vì vậy, chiến tranh của thế giới
con người, chỉ có thể chấm dứt, khi nào con người biết buông bỏ những tư duy
hữu niệm mà quay về sống với tư duy vô niệm.
Vô niệm là tất cả niệm ở nơi tâm
đều ở trong trạng thái thuần tịnh, sáng trong và hoàn toàn rỗng lặng.
Toàn thể vũ trụ lúc nào, ở đâu
cũng vận hành trong sự hòa điệu tuyệt đối và đối xử với ai cũng đều ở trong vô
niệm, mà con người thì lúc nào, ở đâu cũng phân chia ta và người, và đối xử với
ai cũng đều là hữu niệm.
Do đó, thể tính của vũ trụ là hòa
bình, mà nghiệp dụng của chúng sinh thì ở trong hòa bình mà hiện khởi chiến
tranh; thể tính của vũ trụ thì thanh tịnh, mà nhân hạnh của chúng sinh thì ở
trong sự thanh tịnh mà khởi hiện ô nhiễm; thể tính của vũ trụ thì dung thông vô
ngại, mà đời sống chúng sinh thì ở trong sự dung thông vô ngại mà khởi lên ý
tưởng ngăn cách, chia phân, khiến cho đời sống của họ luôn luôn xảy ra tình
trạng “trống đánh xuôi kèn thổi ngược” hay “cha vỗ tay reo mừng chiến tranh, mẹ
vỗ tay hoan hô hòa bình”.
Vì vậy, ta đừng làm kẻ “vỗ tay
reo mừng chiến tranh” và cũng đừng làm kẻ “vỗ tay hoan hô hòa bình”, mà chỉ làm
người thực tập buông bỏ vọng niệm. Buông bỏ đến chỗ không còn có bất cứ cái gì
nữa để buông bỏ, ngay cả cái gọi là buông bỏ.
Lúc ấy, thế giới chân thực hiện
ra cho ta, ta tha hồ mà vui sống, tự do. Và nhiều người hỏi thế giới như vậy là
thế giới gì, ta không biết thế giới ấy tên gì để gọi, liền tạm gọi là thế giới
không còn có sự hoan hô chiến tranh và hòa bình.
Thích Thái Hòa
Nguồn:hoclamnguoitot.vn
