. …Đã có ai nhìn thấy quỷ bao
giờ, nhưng thật mâu thuẫn khi cuộc sống chúng ta luôn tồn tại quỷ, nó vô hình
vô ảnh nhưng lại luôn hiện hữu, đồng hành với con người ở mọi lúc, mọi nơi.
Từ nhỏ ai cũng hơn một lần được
nghe nói tới quỷ, nhẹ cũng là: Bẩn như quỷ, nghịch như quỷ, láo như quỷ, quỷ
ám, bệnh quỷ.. còn nặng thì: Ác như quỷ, độc như quỷ, thâm hiểm như quỷ… Thậm
chí mỗi khi chúng ta có một suy nghĩ hay việc làm chệch hướng ngoài ý muốn cũng
thốt lên: Mình đang làm cái quỷ quái gì thế này?
Trong kho tàng văn hóa của các
dân tộc, hình tượng quỷ được sáng tạo với đủ dáng hình, danh tính: Quỷ Sa tăng,
quỷ dạ xoa, quỷ hút máu, quỷ lùn, quỷ thọt, quỷ chột, quỷ dâm dục… Có loại quỷ
không may ai nhìn thấy mặt chúng lập tức hóa thành đá, vô tri vô giác. Quỷ xuất
hiện ở mọi lúc, mọi nơi, mọi mặt của đời sống xã hội loài người. Khi cần tỏ rõ
quyền uy và sức mạnh, chúng hiện hình với đủ các hình dáng dữ tợn nhất nhằm đe
dọa, khủng bố, khống chế con người. Còn bình thường chúng rất giỏi ngụy trang
trong những hình dáng, khuôn mặt hiền hậu, đẹp đẽ, thậm chí nhân từ, bác ái. Ác
hiểm nhất quỷ trú ngụ trong mỗi con người mà không phải lúc nào ta cũng có thể
nhận biết, thậm chí không tin rằng trong người ta có hạt mầm của quỷ, bởi vậy
nhiều khi lơi lỏng, thiếu cảnh giác, tạo điều kiện cho quỷ tự do hoành hành.
Khi các họa sĩ dùng ngòi bút và
trí tưởng tượng khắc họa hình ảnh quỷ, ta thấy đó là sự hội tụ tất cả những xấu
xa, ác hiểm: Lũ quỷ đầu sần sùi u cục, sừng nhọn, răng dài như chuối mắn, mắt
thô lố, đỏ đòng đọc, mình đầy lông lá, tay chân vuốt sắc nhọn, rắn rết cuốn đầy
mình, hôi hám, bẩn thỉu đến kinh người… đúng là đồ quỷ. Còn trong văn học, Tác
Tuýp, anh chàng chán đời bên ngoài luôn tỏ ra cao đạo, đứng đắn, giả vờ đưa mùi
xoa cho cô hầu gái che phần ngực sơ ý lộ ra, nhưng thực chất là con quỷ tham
lam dâm ô, mưu toan cướp vợ và tài sản của bạn, nếu không có màn kịch dựng nên
để lột mặt nạ của hắn thì không ai ngờ tới. Nhà văn Nguyễn Minh Châu cũng khắc
họa rất tài tình cuộc đấu tranh dằng xé nội tâm trong truyện ngắn “Bức tranh”:
“Trong con người tôi đang sống lẫn lộn người tốt và kẻ xấu, rồng phượng lẫn rắn
rết, thiên thần và ác quỷ”…
Nhưng dù có dáng hình và danh
tính thế nào thì cái chung nhất của quỷ là sự độc ác. Tôn chỉ và mục đích của quỷ
là gây họa cho cuộc sống con người. Từ việc kín đáo khơi dậy những dục vọng
thấp hèn, đến nuôi dưỡng, kích thích những hạt mầm tội ác. Có lúc chúng công
khai đấu tranh trực diện với con người, có lúc chúng lại ẩn đằng sau những điều
tưởng chừng nhân từ, lương thiện phấn đấu vì xã hội tốt đẹp, công bằng, bác ái.
Đặc biệt những lúc cần thiết, chúng sẵn sàng liên minh với ma, mà bình thường
chúng không để mắt tới vì coi đấy là bọn ma cô chuyên nghề lừa đảo. Những lúc
ấy hậu quả thật là khủng khiếp, cái xấu và cái ác được nhân lên gấp bội, gây
hại không chỉ cho một con người, một gia đình, mà cho cả quốc gia và thế giới
loài người.
Năng lực của quỷ vô cùng to lớn,
bởi quỷ là sản phẩm của trí tưởng tượng, nhằm cụ thể hóa những thói hư tật xấu,
cái ác, cái đểu giả trong xã hội loài người. Cũng vì vậy quỷ hiểu rõ con người
hơn tất cả, từ những ước mơ cao cả, tới những dục vọng thấp hèn và có đủ mưu mô
thâm hiểm có thể hạ gục con người.
Đáng sợ nhất là bọn mặt người, dạ
quỷ, vì chúng rất khó phát hiện và diệt trừ, như Nguyễn Du đã từng miêu tả phần
nào trong “Phản chiêu hồn”:
Vênh vang xe ngựa lâu đài
Đứng ngồi bàn tán sánh vai Cao, Quì
Họ mặt ngoài không thò nanh vuốt
Cắn xé người nhai nuốt ngọt ngon…
Đấy là chân dung bọn quan lại
nước Sở xưa, đi đứng nói cười thì giả bộ đạo mạo như ông Cao, ông Quì (hai vị
quan thanh liêm, rất giỏi thời Nghiêu Thuấn). Họ không để lộ nanh vuốt và nọc
độc, những mang dã tâm của kẻ tiểu nhân tham tàn bạo chúa, nhưng tìm mọi cách
“cắn xé người ngọt sớt như đường”, khiến cho:
“Hồ Nam
Đói nghèo sơ xác không còn thịt da”.
Những “ông quan”, những lũ sâu
mọt ấy, những lũ quỷ đội lốt người ấy đâu có thiếu ở xung quanh ta, chúng tìm
mọi thủ đoạn để bòn rút của dân, của nước, ăn chơi hưởng lạc, thỏa mãn cái phần
Con thấp hèn. Chúng thờ ma quỷ mong được truyền cho những âm mưu mánh lới siêu
phàm, để tác oai tác quái kiếm nhiều của cải bất chính mà không bị phát hiện.
Bọn quỷ cũng tìm được và vô cùng hài lòng với những “truyền nhân” mà nhiều khi
chúng ngoài sự sung sướng, thán phục, thì không khỏi ghê sợ vì mưu mẹo và độ
xảo quyệt của lũ đệ tử còn có phần hơn cả thầy…
Có thể nói cuộc chiến đấu giữa
người và quỷ vô cùng khốc liệt, vì chúng vô hình vô ảnh len lỏi trong xã hội và
trong mỗi con người để gieo những hạt mầm hắc ám, phát hiện và nuôi dưỡng những
dục vọng từ lúc sơ khai. Bởi vậy đây là cuộc chiến gian khổ và khó khăn nhất
của con người. Trước hết khó khăn vì rất khó nhận diện được quỷ, vì quỷ là ai? Quỷ
chính là những con người thất nhân thất đức hóa thành. Chính vì vậy con người
luôn phải đấu tranh, vật lộn với những ham muốn, dục vọng thấp hèn không bao
giờ cạn trong chính mình và trong cộng đồng. Quỷ nhiều khi nấp dưới vỏ ngụy
trang vô cùng khéo léo, rất khó phát hiện, ru ngủ ý chí con người, khiến con
người dễ thỏa hiệp đồng lõa. Hơn nữa cùng với sự phát triển không ngừng của xã
hội, lũ quỷ luôn rút kinh nghiệm để nâng cao bản lĩnh, ngày một tinh vi, thâm
hiểm và độc ác hơn. Bởi vậy chiến thắng bản thân bao giờ cũng là chiến thắng to
lớn và đáng tự hào nhất của con người
Trong cuộc đấu tranh với quỷ, con
người nhiều khi chiến thắng nhờ trí thông minh và lòng quả cảm. Song cũng có
lúc phải cầu tới các đấng siêu nhiên: Thần, Phật như trong sự tích Cây nêu ngày
tết, phải chăng điều đó thể hiện khát vọng cao đẹp của con người luôn phấn đấu
để tự hoàn thiện mình, vươn tới cái đích của Chân - Thiện - Mỹ. Thần, Phật ở
đây phải chăng mang những giá trị tốt đẹp của cha ông ta chung đúc trải bốn
ngàn năm giữ nước và dựng nước, được lớp con cháu kế thừa và phát triển đã trở
thành thuần phong mỹ tục của một dân tộc con Lạc cháu Hồng.
Thực tế cuộc sống hôm nay không
thiếu những kẻ ma đưa đường, quỷ dẫn lối, không thiếu những kẻ mặt người dạ
thú. Chúng có mặt ở mọi lúc mọi nơi, không từ mọi thủ đoạn để thỏa mãn lòng
tham vô đáy, gây ra những quốc nạn nghiêm trọng như: Lợi dụng chức quyền tham
ô, lãng phí, sản xuất và mua bán ma túy, buôn bán trái phép… làm chậm sự phát
triển của xã hội, suy giảm lòng tin của nhân dân vào sự ưu việt của chế độ ta…
Ai đó đã từng miêu tả rất giỏi
cảnh lũ quỷ từ trên cao dùng gương quỷ soi xuống trần gian, con người và vạn
vật hiện lên méo mó và vô cùng xấu xí. Lũ quỷ khoái trí tranh nhau chiếc gương
để xem cho thỏa chí, bất ngờ chiếc gương quỷ tuốt khỏi tay chúng rơi xuống trần
gian, vỡ tan thành muôn hạt bụi vô hình bay khắp thế gian, ai thiếu cảnh giác
để những hạt bụi ấy rơi vào mắt, người ấy sẽ có cái nhìn của quỷ, mầm xấu tưởng
chừng đang ngủ yên bỗng được đánh thức, trỗi dậy, phần Người với những tố chất
cao đẹp bị lu mờ, có khi tàn lụi.
Nhà thơ Ngọc Bái, hội viên hội
nhà văn Việt Nam ,
có những vần thơ mà ai đọc cũng phải suy ngẫm và chiêm nghiệm:
Ba trăm sáu lăm ngày
Thế nào cũng có ngày gặp quỷ
…
Không ai tin ở lời của quỷ
Nhưng quỷ làm ta tin ở những con người
(Ám ảnh)
Vâng! Cái phần người cao đẹp mang
bóng dáng thiên thần ấy mới cao quí làm sao, nếu ta biết trân trọng, nâng niu,
nuôi dưỡng từng mầm xanh cho Cây đời đơm hoa kết trái.
. …Phiếm đàm về quỷ, cũng là sự
tự nhìn nhận lại chính mình (.) miệt mài phấn đấu (không khỏi có lúc nao núng
vì bị quỷ xúi dục và thiếu lòng tin vì thấy xung quanh lũ quỷ lộng hành), để
rồi thêm tự tin hơn vào một ngày mai tươi sáng. Dẫu cuộc đấu tranh giữa cái
thiện và cái ác luôn gay go ác liệt và lâu dài trong suốt cuộc hành trình nhân
thế. …
