Cho đến cuối thế kỷ này, khi mà
những khám phá khoa học đã bóc trần mọi lớp vỏ huyễn hoặc của thế giới quanh ta
thì con người vẫn tiếp tục hồn nhiên chất vấn mình và chất vấn nhau: Tình yêu
là gì? Tình yêu có thật hay không?
Bao nhiêu thế kỷ qua đi và tình
yêu cũng thay hình đổi dạng. Đắm chìm vào những cuộc vong thân ngoạn mục, tình
yêu đã hoá thân và theo từng thời kỳ, mang những khuôn mặt khác.
Tình yêu cuối thế kỷ này không
còn mộng mị nữa. Những giấc mơ hão huyền đã ra đi. Con người đến với tình yêu
bằng một ngôn ngữ khác. Có một thứ hình bóng của mộng du len lỏi vào giữa cái
điều mà người ta gọi là tình yêu. Và cứ thế người ta lao vào cái điều “tưởng
như” ấy một cách đồng bóng và đánh mất dần cái hồn phách thơ mông của những
ngày đã xa xưa.
Đừng bao giờ nói một lời có tính
cách khẳng định về tình yêu. Mới ngày hôm qua là như thế hôm nay đã khác rồi.
Tình yêu tưởng vĩnh viễn ra đi mà không ra đi. Tình yêu vờ như ở lại mà không ở
lại. Kể lại một chuyện tình thường khi là kể lại một cái gì đã mất. Nhưng cũng
không hiếm những trái tim lạc hướng bỗng một hôm lại ngoạn mục quay về. Không
thể nói nhiều về tình yêu mà không mắc lỗi lầm. Cứ để nó yên ở một vị trí nào
đó và nhìn ngắm, quan sát hoặc chờ đợi. Tình yêu là bất khả tư nghì.
Không ai điên gì mà tự xưng mình
là kẻ biết rõ về tình yêu nhất. Đau khổ cả trăm lần vẫn cứ là một đứa trẻ thơ
trong tình yêu. Tình yêu có lẽ là lời nói dối uyên thâm nhất của trái tim. Một
trái tim kim cương không tì vết, không thách thức nhưng ngạo nghễ và thích đùa.
Một thứ đùa cợt làm bằng bi hài kịch và trên sân khấu của cuôc hành trình đã
làm nổ tung ra những cơn thịnh nộ của núi lửa hoặc của những mùa băng rã tuyết
tan.
Dù thế nào cũng đừng phỉ báng
tình yêu bởi nghĩ cho cùng nó vẫn là nguồn an ủi duy nhất. Nó là trò chơi dối
trá cần thiết và qua nó chỉ có con ngưòi mới hiểu được thế nào là đau khổ để
rồi có lúc phải thốt lên: Tôi buồn quá….
Tình yêu là không khoan nhượng.
Cái khía cạnh ác độc của tình yêu không ai có thể đo lường được. Khi cần dập
chết một cuộc tình nó sẽ không cần biết nương tay. Nó lạnh lùng thản nhiên
trước cơn hấp hối của “con bệnh tình”. Vì thế xin các hoàng tử, quí công nương
hãy biết kềm giữ mình khi đứng bên mép bờ hiu hắt và luôn luôn chuẩn bị sẵn cho
mình một bài kinh thiền định để giữ được cõi lòng bình an, tĩnh lặng. Mọi cơn
bão sẽ qua đi và trên các bờ bãi, biển đã để lại bao nhiêu là sinh vật biển cho
một bữa tiệc dù muộn màng, phù du, nhưng cũng đủ để làm hồi sinh một nỗi khát
sống và xoá đi những thương tích tuồng như không đáng có.
Tình yêu không có thắng bại. Ở
đây không phải đấu trường mặc dù vẫn có những vết thương. Thậm chí đôi khi còn
mang đến những cái chết, những cái chết không báo trước nhưng cũng nhuốm đầy đủ
màu sắc tai ương, của một kiếp nạn. Những cái chết như thế không còn mới mẻ gì
nữa, chỉ đủ gây ngạc nhiên thoáng qua để có dịp nhắc nhở lại một thời kỳ vàng
son của triều đại lãng mạn. Thế nhưng ở đâu đó trên các vỉa hè trong lòng các
đô thị, nhất là dưới ánh đèn mờ tỏ ở các ngoại ô, tiếng xì xào vẫn cứ vang lên
như một ngọn gió xót thương qua các đền thờ của ảo giác. Đó cũng là lời tôn
vinh phù phiếm nhằm làm thăng hoa tình yêu hầu khôi phục lại một thứ lòng tin
đã bị đánh mất.
Nếu có dịp chạm vào tình yêu thì
hãy thử mượn một cỗ xe chở lòng bất kính đến trước. Có thể không hẳn là lòng bất
kính mà một cái gì đó gần với sự thờ ơ, lãnh đạm hoặc một phương cách lịch sự
bóng bẩy phường tuồng. Đó là lá chắn cần thiết, một thứ bùa hộ mạng để chống đỡ
những mũi dao vô đạo có thể gây thương tích bất ngờ trên lòng tự trọng.
Tình yêu hình như không di chuyển
trên một mặt phẳng. Nó thường dẫn người trong cuộc đi qua những nơi chốn không
hề dự phòng trước. Thế rồi một hôm bỗng dưng mọi chuyện cứ lệch lạc hẳn đi và
người trong cuộc thấy mình không còn là mình nữa. Như trong mùa biển động,
những con sóng dữ tha hồ nhảy múa và nó rút dần tinh lực của con người.
Có những kẻ thấy được thiên
đường. Có những kẻ thấy được địa ngục. Và có không ít những kẻ bị chọc mù đôi
mắt khi đi qua tình yêu. Những giấc mơ hồng, những ác mộng đen. Đôi khi có
những cái bóng vô hồn ngoan ngoãn tới lui trong không gian vô hình của những
câu thần chú. Khi nhóm lửa đốt lòng mình trên những mê hoặc của lời thề nguyền
thì lúc ấy chỉ còn âm binh nói chuyện với âm binh. Giấy vàng bạc bay lả tả phủ
hết con đường tỉnh thức để mở ra một cõi đời son phấn ngào ngạt hương hoa mơ
mơ, tỉnh tỉnh, muội muội, mê mê nhưng đầy một thứ lạc thú riêng tư, một cõi
trời bay bổng.
Chấp nhận tình yêu là chấp nhận
một thứ có có, không không, đùa đùa, thật thật. Nó vô hình tướng nhưng làm rã
tan hồn phách. Không có nó thì đời sống không biết sẽ tẻ nhạt đến dường nào.
Thôi thì đành có nó vậy.
Trịnh Công Sơn
