Phản ứng là từ quá khứ; đáp ứng là từ hiện tại. Phản ứng của bạn là từ hình mẫu quá khứ cũ. Ai đó xúc phạm bạn, bỗng nhiên cơ cấu cũ bắt đầu vận hành. Trong quá khứ mọi người đã xúc phạm bạn, và bạn đã cư xử theo cách nào đó; bạn lại cư xử theo cùng cách đó. Bạn không đáp ứng với xúc phạm này và con người này, bạn đơn giản lặp lại một thói quen cũ. Bạn đã không nhìn vào người này và việc xúc phạm mới này - nó có hương vị khác đấy - bạn chỉ vận hành như người máy. Bạn có cơ cấu nào đó bên trong mình, bạn nhấn nút, bạn nói, "Người này đã xúc phạm mình," và bạn phản ứng. Phản ứng này không phải là cho tình huống thực, nó là cái gì đó được phóng chiếu. Bạn đã thấy quá khứ trong con người này.
Phản ứng là từ quá khứ. Nếu bạn phản ứng từ thói quen cũ, từ tâm trí, thế thì bạn không đáp ứng đâu. Mang tính đáp ứng là sống động toàn bộ trong khoảnh khắc này, ở đây bây giờ. Đáp ứng là hiện tượng đẹp, nó là cuộc sống. Phản ứng là chết, xấu, mục nát; nó là cái xác. Chín mươi chín phần trăm thời gian bạn phản ứng và bạn gọi nó là đáp ứng. Hiếm khi đáp ứng xảy ra trong cuộc sống của bạn; nhưng bất kì khi nào nó xảy ra, bạn đều có thoáng nhìn. Bất kì khi nào nó xảy ra, cánh cửa tới cái không biết mở ra.
Quay về nhà và nhìn vợ bằng đáp ứng đi, không với phản ứng. Phần lớn mọi người có thể đã sống với người đàn bà trong ba mươi năm, bốn mươi năm, và họ đã thôi nhìn vào cô ấy! Họ biết cô ấy là "bà già," người đàn bà già này họ nghĩ là họ biết. Nhưng dòng sông cứ chảy mọi lúc. Người đàn bà này không là cùng người đàn bà mà họ đã cưới. Đó là hiện tượng quá khứ rồi, người đàn bà đó bây giờ không tồn tại ở đâu cả; đây là người đàn bà hoàn toàn mới.
Mọi khoảnh khắc bạn đều được sinh ra mới toanh. Mọi khoảnh khắc bạn đều chết đi, và mọi khoảnh khắc bạn được sinh ra. Nhưng về sau bạn có nhìn vào vợ mình, mẹ mình, bố mình, bạn mình không? Bạn đã dừng nhìn bởi vì bạn nghĩ họ tất cả đều già rồi, và phỏng có ích gì mà nhìn vào họ. Quay về và nhìn lại bằng con mắt tươi tắn, như bạn nhìn vào người lạ, và bạn sẽ ngạc nhiên người đàn bà già này đã thay đổi nhiều thế nào.
Những thay đổi vô cùng xảy ra mọi ngày. Nó là một luồng. Mọi thứ cứ chảy đi, chẳng cái gì đông cứng. Nhưng tâm trí là thứ chết, nó là hiện tượng đông cứng. Nếu bạn hành động từ tâm trí đông cứng, bạn sống cuộc sống chết. Bạn không thực sự sống - bạn đã trong nấm mồ.
Vứt bỏ phản ứng đi. Và cho phép ngày một nhiều đáp ứng hơn. Mang tính đáp ứng là có trách nhiệm. Mang đáp ứng, là việc đáp ứng, là nhạy cảm. Nhưng nhạy cảm với ở đây và bây giờ.
