Không nghi ngờ gì: trí tuệ của
Nhân loại tích lũy suốt hơn chục ngàn năm từ thời Cổ đại cho đến nay là vô cùng
to lớn, trải dài theo các lưu vực sông Nile, sông Hằng, Amazon, Mekong, sống
Đông…làm nên các nền văn minh châu thổ…rồi gặp nhau, lan tỏa ở Năm châu Bốn Bể…
Rồi văn minh thương mại, văn minh công nghiệp, văn minh tin học viễn thông, đều
quy mô toàn cầu…. Những kỳ tích thám hiểm vượt ngoài vành đai của Thiên Hà, cho
đến mô tả chi tiết về bản đồ Gene con người….
Trải dài những năm tháng lịch sử
tiến hóa…Nhân Loại đã tự nghiên cứu về bản thân mình đến tận cùng…triết học và
khoa học, văn nghệ và thẩm mĩ, văn học và thơ ca, âm nhạc và hội họa…có thể nói
đã đến mức tột đỉnh…. Thật khổng lồ và quý hóa không kể xiết… Tôi rất thấm thía
và phát triển câu nói của Kant (nhà triết học vĩ đại Đức): trí tuệ Nhân Loại có
thể đi đến khả năng lý giải mọi chuyện, với khát vọng hiểu biết mãnh liệt không
bao giờ nguội tắt và dường như vô tận…thì khả năng của Nhân Loại lại ngày càng
bị suy yếu đi vì những gì con người tạo ra từ tí tuệ đó, theo nghĩa Nhân Loại
thích ‘chinh phục’ hơn là an bằng hòa hợp…
Nhưng cùng với quá trình như vậy
vấn đề muôn thưở của Nhân Loại là xung đột! Không hề giảm đi mà dường như không
bao giờ có thể chấm dứt …! Xung đột giữa các Dân tộc, Quốc gia, giữa các khu
vực, giữa các họ mạc, giữa quan hệ của từng con người…. xung đột sắc tộc, văn
hóa, tôn giáo, kinh tế, chính trị…..bởi vậy thay vì trong ‘Thế giới phẳng’,
không gian kinh tế mở toàn Cầu…. do Nhân Loại nỗ lực tạo ra ở Thế kỷ 21 thì Thế
giới ngày nay được dựng và mọc lên vô vàn các ‘hàng rào’ vừa là nguyên nhân,
vừa là tiềm năng của những xung đột mới, phức tạp và bất tận….cũng do Nhân Loại
tiếp tục sản sinh và gây nên trùng trùng điệp điệp…. Kant đã tiên lượng đúng về
Nhân Loại! Nhưng đâu là giới hạn và giải pháp của điều này? Nhân Loại vĩ đại có
tìm ra và thực thi cho được hay không? Đã có vô vàn các ‘nhà thông thái’ trả
lời là ‘không!’ và đó là cách giải thích về sự ra đời, cũng như tính hữu ích
của Tôn Giáo!
Những xung đột từ đâu? Có muôn
vàn chi tiết, nhưng tôi tựu lại trong mấy nhóm vấn đề sau:
- Lý thuyết sinh tồn của Con
người là ‘dựa trên sức mạnh’
- Tính không đồng nhất và đồng
đều về các vùng tài nguyên ngày càng khan hiếm
- Sự phân hóa và phân cực về kinh
tế - xã hội trong quá trình phát triển của Nhân Loại
- Những khác biệt và mâu thuẫn
trong quá khứ, lại bị thổi quá đà bởi chính trị vị kỷ
- Các hàng rào khác biệt về tín
ngưỡng, văn hóa và khả năng tiếp cận văn minh của mỗi Dân tộc
- Cách quan niệm quản trị và
khoảng cách thực thi pháp luật của các Chính phủ
…….
Rốt cuộc Nhân Loại không tìm được
tiếng nói chung và đồng thuận về giải pháp đối với những bài toán dân sinh,
phát triển và hòa hợp… Bị đào sâu thêm bởi các mưu đồ chính trị cực đoan, các
nhóm lợi ích đất nước, khu vực, cho đến toàn cầu…
Thế kỷ này đã ra đời học thuyết
‘quyền lực mềm’… tựu trung lại chính là thừa nhận sáu nhóm nguyên nhân xung đột
trên và tìm hướng giải quyết bằng các biện pháp ‘hòa bình ít xung đột hơn’ với
kỳ vọng được đặt vào ý chí cao nhất, sáng suốt nhất, công tâm nhất của các
Chính phủ! Nhưng bản thân điều đó, có ra đời được các Chính phủ như thế không ở
mỗi một Quốc gia lại phụ thuộc vào tính lịch sử của 6 nhóm xung đột trên trong
quá khứ đến hiện tại (tạo nên đặc điểm của quá trình sinh tồn, phát triển…gây
nên sức ép với giải pháp tương lai) ở mỗi Quốc gia đó! Bởi thế ‘Quyền lực mềm’
nếu có thực thi được thì cũng chỉ ở vài chuyện, vài nước có trình độ cao…có sức
mạnh thực mà thôi!
Còn Tôn Giáo ư? Như Nhân Loại đã
trải nghiệm: hoặc là ru ngủ Tâm tự an mình, hoặc là khuyên nhủ tinh thần cố
hướng tới điều tươi sáng, hoặc kêu gọi tranh đấu đòi bằng được cái quyền mà Tạo
Hóa sinh ra con người đều giành cho mỗi người sự Bình Đẳng…. Điều đó không thể
luận một câu ‘ đúng hay sai’ cho được! Bởi vì thuộc phạm trù ‘thiêng liêng’ của
Con người rồi! Khổ thay…các thế lực Chính trị lại là lực lượng kí sinh và lạm
dụng Tôn Giáo bậc nhất sao cho thuận vì sự cai trị của họ! Thế là ngay cả những
Tín Điều cao cả nhất cũng không giúp Nhân Loại bớt đi xung đột! Chưa kể những
giá trị Đạo Đức mà mỗi Công Dân được dạy từ nhỏ cho đến lớn là bó mình trong
những khuôn khổ hạn hẹp: yêu Mình, vì Gia đình, hy sinh cho Tổ quốc…!
Còn yêu Nhân Loại, vì Nhân
Loại??? Có chăng Thánh Hiền? Các Vĩ nhân ư? Chính họ nói, kêu gọi mọi người
thông cảm, và thực thế rằng: Họ cũng là những con người cụ thể, nhỏ nhoi, bị
đóng khung như thế đó thôi!!! Ở Họ: tác phẩm của mình mà bị chê bai, bị lạm
quỵt, bị ai hơn…thì cũng giống như tỉ người bình thường khác: là nổi đóa lên mà
tả xung hữu đột trong phạm vi Họ có thể…. Thánh Hiền có ở đâu đó, nếu chăng thì
được Quốc gia này, Dân tộc này ca ngợi thì nhiều khi lại là ‘kẻ đáng ghét’ ở
Quốc Gia khác, Dân tộc khác….
Tôi không sa vào liệt kê căn
nguyên của tâm lý hành vi mỗi con người hay của Cộng đồng mỗi Quốc gia làm nên
những thói tật cội gây nên xung đột (được nghiên cứu và biết hết cả rồi)….
Nhưng giải pháp là gì? Một thường dân như tôi làm sao có cho được đây? Nhưng đã
là con người thì cần Tư Duy…như muôn người khác vốn là thường dân, xưa nay vẫn
tư duy về Thế giới này…. Decater nói: Ta tư duy là Ta tồn Tại’! Chí Tri lắm
thay! Cho nên xung đột là một phần tất yếu, thậm chí bị xem là ‘định mệnh’ của
Nhân Loại thì tư duy về cách giảm bới nó chính là sự ‘Tồn Tại của Nhân Loại’.
Ta tư duy, thế là Ta đã chứa trong mình một năng lượng tinh thần, rồi lan tỏa,
thấm vào Nhân Loại để trở thành sức mạnh của giải pháp khả thi…giống như Ica xưa xửa xừa xưa: Ta có
thể bay chư Chim được không nhỉ? Thế rồi Nhân Loại bay được hơn cả muôn loài
Chim….
Thôi thì Tôi tư duy, viết Mười
Điều dưới đây để giảm bớt xung đột vậy (vì kẻ thù của mình là nhũng thói xấu
trong mỗi con nguoi mình, cội nguồn gây nên xung đột! mỗi người giảm bớt được,
hàng ngày… là căn cốt của hành trình đi đến giải pháp lan tỏa xã hội):
- ĐỪNG THAM: Ai cũng có điều Quý
đang Có, đừng bị mất đi chỉ để tìm cái chưa Có. Cuộc sống phải đánh đổi, sẽ tốt
hơn khi Ta tạo thêm giá trị
- GIẢM SÂN: Có Thuẫn sẽ có Mâu mà
ai cũng đòi hơn người nên mãi mâu thuẫn, Ta đừng đứng giữa chúng và ko phải
mang nó theo!
- BỚT SI: Ta sẽ chồng gánh nặng
đời, rồi phải hận mang theo những điều không thực cần cho mình, ngay cả có Điều
Quý hãy chia sẻ và để lại!
- SÁNG TÂM: Thiện ý là thuốc An
Lành cho quan hệ con người, hóa giải được nhiều hiểm nguy, Ta sẽ đi qua được
bao nhiêu bất trắc
- GIẢI NGU: Đêm tối cần có cách
thắp sáng từ ngay chỗ của mình, Trời đã rạng thì cần biết tìm đường đúng đi đến
nơi Ta thực muốn
- TU TÍN: Thiếu nó Ta sẽ tồn tại
trong tuyệt vọng. Mọi điều đều có giải pháp tốt, hãy kiên định làm đúng, để
thấy nó ngày càng rõ nét trong mình
- ĐẮC NGỘ: Đừng bị đánh lừa bởi
những biểu hiện nhất thời, tiến trình trong thực tế mới tiệm cận sự chân thực
của Nó, Ta hãy tìm ra quy tắc chủ động!
- LUYỆN TÍNH: Nhiều con vật dễ bị
hại chết bởi phô diễn cho kẻ khác thấy những thói quen xấu mà tận dụng được
điều đó, Ta nên thức hành
- RŨ KINH: Nên nhận biết điều
nguy hiểm mà tháo bỏ ngòi nổ của nó, không để điểm yếu cho kẻ xấu nắm, Ta hãy
xa rời và đừng kích tác chúng
Tôi trải nghiệm hòa sinh cuộc
sống với tri thức của mình và muôn điều quan sát được trong thực tiễn xã hội,
thấy đó là cách Chúng ta chiến thắng những thói tật xấu của mình, ai cũng thế,
Nhân Loại sẽ chiến thắng nguyên nhân gây ra xung đột! Pháp Luật hay Tôn Giáo
còn rất lâu mới là Chân Lý….Nhưng 10 Điều trên nằm ở thẳm sâu Quy Luật sống và
phát triển! Vì xung đột chính là sự hư hỏng các tương tác do chính con người
gây ra trong các mối quan hệ….với Thiên Địa Nhân….
