Có một thương gia người Mỹ ngồi
trên bến của một làng chài nhỏ ở bờ biển Mêxicô, ông ta nhìn thấy một người
đánh cá cùng một con thuyền nhỏ gần bờ. Trên con thuyền nhỏ có mấy con cá tầm
vây vàng đuôi to. Người này hỏi người đánh cá để bắt nhiều cá ngon như thế này
thì phải mất bao lâu?
Người đánh cá nói chỉ cần một
chút thời gian bắt được. Người Mỹ lại hỏi: "Tại sao anh không đợi thêm nữa
để bắt được nhiều cá hơn?"
Người đánh cá cho rằng: "Số
cá đã đủ nhu cầu sinh sống của cả gia đình tôi rồi! "
Người Mỹ lại hỏi: "Vậy số
thời gian còn lại trong một ngày anh làm cái gì?"
Người đánh cá giải thích: "Tôi
à! Hằng ngày tôi ngủ đến lúc tự nhiên tỉnh mới dậy, ra biển bắt mấy con cá, sau
khi về nhà thì lại cùng chơi với lũ trẻ, lại cùng với vợ ngủ trưa, đến khi trời
tối uống một chút rượu, cùng các anh trai chơi guitar. Một ngày của tôi trôi
qua vừa vui vẻ vừa bận rộn."
Người Mỹ cho là chưa tốt, đưa ra
ý kiến giúp anh ta và nói: "Tôi là thạc sĩ quản lí xí nghiệp trường đại
học Hafi của Mỹ. Hằng ngày, anh nên bỏ ra nhiều thời gian hơn để đi bắt cá, đến
khi anh có tiền thì mua con thuyền to hơn một chút. Lúc đó, tự khắc anh sẽ bắt
được hiều cá hơn, có thể mua được nhiều thuyền cá hơn. Sau đó anh sẽ có được
một đội thuyền. ”
Người đánh cá hỏi: "Làm được
những việc đó phải mất bao nhiêu thời gian?"
Người Mỹ trả lời: "Từ 15 đến
20 năm! "
"Sau đó thì sao?"
“Đánh cá. Đến lúc đó, anh không
cần phải bán cá cho lái buôn nữa, mà trực tiếp bán cho nhà máy và anh cũng có
thể tự mở một nhà máy đồ hộp. Như vậy anh có thể nắm bắt được toàn bộ từ sản
xuất, chế biến đến tiêu thụ. Tiếp theo anh có thể chuyển đến thành phố Mêxicô
rồi đến Los Angeles và cuối cùng là New York . Kinh doanh ở
đó anh sẽ không ngừng mở rộng xí nghiệp của mình".
Người Mỹ cười và nói: "Đến
lúc đó, anh có thể nghỉ hưu, anh có thể chuyển đến sống ở một làng chài nhỏ bên
bờ biển. Hàng ngày, thích ngủ cho tới lúc nào cũng được. Sau đó ra biển thích
bắt bao nhiêu cá cũng được, chơi cùng với lũ trẻ con, lại cùng vợ ngủ trưa, khi
hoàng hôn có thể vào trong làng, cùng với các anh trai chơi guitar. "
Người đánh cá nghi hoặc hỏi: "Bây
giờ chẳng phải tôi đang sống như vậy sao?"